SUY NGẤM MẦU NHIỆM MÂN CÔI[1]
NĂM SỰ VUI
1. TRUYỀN TIN
Một biến cố quan trọng nhất của mọi thời đại. Điểm sáng chói nhất của sự hợp tác giữa đất trời.
Ngôi Lời, tạo dựng mọi sự, hóa thân làm người để cứu rỗi nhân loại.
Đức Maria, vô nhiễm, hoa thơm, đẹp nhất thụ tạo, đáp lời thiên sứ:Nầy tôi là tôi tớ Chúa, xin vâng, và lập tức thụ thai để làm Mẹ Thiên Chúa và làm Mẹ chúng ta.
Cao cả dịu dàng thay mầu nhiệm truyền tin.
Phận sự chính và liên lỉ của chúng ta là tạ ơn Chúa đã sẵn lòng làm người để cứu rỗi và làm người anh của các em đồng làm con của Mẹ Maria. Khi nguyện mười kinh Kính mừng, ngoài sự tỏ lòng tri ân, sẽ xin ơn khiêm nhường, trong trắng thật sự với lòng mến Chúa cao cả mà Mẹ Maria là mẫu gương dịu dàng.
2. THĂM VIẾNG
Cuộc thăm viếng tốt đẹp. Cả hai cùng chờ ngày sinh con. Hai lời chúc tụng rất hòa diệu: “Em có phúc hơn mọi phụ nữ”. Vì “Chúa đã nhìn đến phận hèn tớ nữ, nên mọi thế hệ sẽ khen em có phúc” (Lc 1,42.48).
Từ đồi Ain-Karim, nhìn xuống thung lũng Hebron, chiếu dọi ánh sáng vừa cao siêu vừa nhân đạo, gương mẫu của gia đình sống mầu nhiệm Mân Côi, ngày nay nhiều gia đình như thế: từ những gia đình nầy xuất phát nhiều ơn kêu gọi làm linh mục, làm thừa sai, làm tông đồ trong mọi cảnh vực sĩ, nông, công, thương.
Khi đọc 10 kinh Kính mừng, chúng ta xin được hòa hợp yêu thương không những trong gia đình ruột thịt mà cả những anh em họ hàng, đồng bào và đồng loại.
DI CHÚC
– KHI LÀM GIÁM MỤC 1939
– KHI LÀM GIÁO CHỦ VENISE 1954
– TRÊN NGÔI GIÁO HOÀNG 1961
N.B. Thi hành di chúc, các chén thánh, thánh giá, nhân phẩm phục được gửi đến các nhà thờ trên thế giới, đặc biệt nơi xưa Đức Gioan XXIII đã thi hành nhiệm vụ, nơi làng quê, hoặc ở Hirosima, nơi bị bom nguyên tử tàn sát.
TRÍCH DI CHÚC 1939-1945
Xin dâng Thư viện Vatican tất cả bộ sư tầm liên quan đến giáo phận Bergamô. Vừa để tỏ lòng quí mến, vừa nêu gương cho cho các giáo phận Ý và thế giới nên góp công của để trang bị và tô điểm cho Thư viện danh tiếng Vatican.
Dâng cho ĐGM Bergamô (nơi suốt những năm đầu đời linh mục tôi đã giúp ĐGM Radini Tedeschi) hai bức họa quí giá; Đức Maria, Giêsu và Gioan Bta; bức thứ hai: Thánh A-lệ-sơn tử đạo với Chúa Giêsu cầm giỏ hoa. Thêm họa phẩm của thầy Topolinô diễn tả Thánh G. Barbarigo.
Bộ áo kinh sĩ, tôi xin dâng nhà thờ chính tòa Bergamô, ai cũng cho rằng bộ choàng lông đắt tiền. Nếu cần nên bán để tùy nghi sử dụng.
Dâng gậy bạc cho chủng viện Bergamô, nơi 25 năm tôi sinh sống hồi còn là chủng sinh, sau là giáo sư, linh hướng. Một số tài liệu chép tay của tôi, tuy phần lớn đã được giữ làm hồ sơ Vatcan. Bộ truyền giáo, các tòa Khâm sứ. Tất cả, dù là giấy nhỏ tôi viết việc riêng cũng đã được giữ làm tài liệu.
Tặng các linh mục Thánh Tâm tại Bergamô, di ảnh ĐGM Radini, bàn giấy, và sách vở của ngài mà tôi được thừa hưởng.
Dâng nhà thờ giáo xứ quê nhà Sotto il Monte mà tôi muốn giúp rộng rãi, chiếc đồng hồ vàng với dây vàng, hai thánh giá vàng với dây bạc. Có thể bán phần nào để thực hiện chén thánh lớn, bạc chạm, với huy hiệu giám mục và ngày tôi qua đời, chén sẽ được xử dụng. Cả mũ giám mục, và bàn thờ lưu động mà tôi đang dùng. Nơi đền Đức Mẹ tôi dâng chén thánh quí giá mà công tước Vittoriô đã tặng ngày tôi thụ phong giám mục.
Dâng đền Đức Mẹ chủng viện, chén thánh quí ĐGM Bugarini trối cho tôi. Nơi đền Đức Mẹ chỗ tôi được rửa tội, xin dâng chén thánh của bà bác sĩ Geolamo tặng.
Cho các em tôi, chiếc đồng hồ bạc bỏ túi, và các tranh Đức Mẹ để có chút kỷ niệm trong gia đình.
Thân xác hèn nầy, xin Đức Thánh Cha cho phép được chôn tại nhà thờ giáo xứ quê nhà Sotto il Monte, nơi hay để quan tài của người nghèo để dâng lễ qui lăng.
Bia mộ sát đất, chân mọi người đạp qua, xin đề tên với các phận vụ tôi đã giữ để phục vụ Hội thánh, với câu “Oboedientia et pax”. Xin tặng cha sở giáo xứ nhà một món cho có giá trị.
Nhân danh Cha… Giêsu, Maria, Giuse xin cho con an nghỉ trong ba đấng.
Angelo J. Roncalli
TGM hiệu tòa Mesembrie
BỐN BỨC THƯ
1. CHỦNG SINH GỬI BA MÁ (1901)
2. THÁNG HÈ GỬI VỀ BỀ TRÊN (1901)
3. LÍNH GỬI VỀ BỀ TRÊN CHỦNG VIỆN (1901)
4. CHÚC THƯ GỬI “NHÀ RONCALLI” (1961)
THƯ GỬI GIA ĐÌNH
Rôma, ngày 16-01-1901
Trọng kính thăm Ba Má, Ông, Cậu và anh chị em.
Khi thư nầy đến nhà, chắc nhắn cả nhà đã sốt sắng dự Tuần Đại Phúc đang mở tại giáo xứ, và con mong rằng tất cả đã sốt lo việc phần hồn, xây dựng hạnh phúc vĩnh cửu.
Con không cầu cho gia đình giàu sang, chỉ cầu cho mọi người là Kitô hữu rất tốt, nghèo, bình an phó thác cho Chúa Quan phòng.
Con lấy làm vinh dự sống trong cảnh nghèo của Ba Má. Dù chúng con không có bánh mì, chỉ ăn cháo, không bao giờ biết đến thịt, chỉ vào đôi dịp trong năm; lễ Noel chỉ được thẻo bánh, má tự làm. Nhưng dù gần 20 đứa lớn bé, chúng con chực chờ đĩa cháo, nếu có người đến ăn xin, mẹ vẫn mời họ ngồi bàn chia bữa ăn với chúng con (…)
Xin Ba má tha cho những người đã và đang làm hại gia đình mình. Biết đâu trước mặt Chúa, họ tốt hơn mình (…)
Chúa muốn con làm linh mục, đã gửi con đến Rôma nầy, dưới mắt của Đức Giáo hoàng, gần mồ các Thánh Tử đạo. Thật may mắn cho con và cho gia đình. Tạ ơn Chúa.
Con làm linh mục không vì danh vọng, giàu sang, tiện nghi. Nếu vì như vậy thì quả là khốn nạn. Con sẽ làm linh mục để phục vụ người nghèo (…)
Con, Angelo
THƯ GỬI BỀ TRÊN ĐẠI CHỦNG VIỆN RÔMA[1]
Sotto it Monte ngày 19/8/1901
Trọng Kính Đức Cha
Gần một tuần qua, con đau lòng rời Chủng viện, con thấy có nhiệm vụ phải nói lên lòng con yêu mến và biết ơn sâu xa đối với Bề Trên đã ưu ái lo lắng cho con với tình cha dịu dàng.
Sau những lời vàng ngọc Bề Trên đã căn dặn chúng con trước khi về nghỉ hè với ơn Chúa, con thú thật lòng con rất yên vui giữa cơn thử thách con đang trải qua. Việc học của con tạm gián đoạn, đời sống binh ngũ sắp tới, con chỉ xin vui lòng nhận đây là ý Chúa sắp xếp để con sống đời quảng đại hy sinh (…)
Con chỉ mong ngày trở lại Chủng viện thân yêu sớm trở về (…)
Con, Angelo Roncalli
Bốn giờ ba mươi sáng. Chị Trang với tay lấy chiếc điện thoại di động để ngay đầu giường, vội vàng tắt chuông báo thức. Chị không muốn tiếng chuông quấy rầy giấc ngủ của chồng con. Chị lấy tay che miệng, ngáp, khát khao:
-Phải chi mình được ngủ thêm một chút nữa, nhỉ? Chỉ cầu mười lăm phút thôi.
Không ai cấm chị, nhưng chính chị không bao giờ cho phép chị hưởng mười lăm phút xa xỉ ấy. Nhìn chồng nằm co quắp ôm đứa con trai mới chín tuổi đầu, chị thở dài thườn thượt:
-Khổ thân! Chẳng mấy khi bố con nhìn thấy mặt nhau.
Vì anh Nghĩa, chồng chị làm cho ngân hàng A, ở một phòng giao dịch mãi trên Bình Dương, xa nhà có đến gần bốn chục cây số. Khi anh dắt xe ra khỏi nhà thì trời chưa sáng, thằng cu Ti, con anh chưa thức; khi anh về, thường đã chín mười giờ tối, nó đã đi ngủ mất rồi. Chị rón rén bước xuống đất, khẽ khàng như bước chân một con mèo, như thể chị sợ bước chân chị hay tà áo chị bay, hay tiếng dép lê của chị làm kinh động đến giấc ngủ của những người thân yêu. Rồi chị bước xuống chiếc cầu thang ọp ẹp, cũng rón rén như một con mèo. Chị nhìn lên bàn thờ, hai bóng đèn quả nhót hai bên tượng Chúa chịu nạn vẫn sáng đỏ, không thôi thờ phượng Chúa suốt đêm ngày năm tháng. Chị làm dấu thánh giá:
-Chúa ơi! Con không được bằng hai bóng đèn vô tri vô giác kia. Một ngày, lại một ngày, con xin dâng Chúa. Con xin dâng hết mọi sự cho Chúa, rồi thì mặc kệ Chúa.
“Mặc kệ Chúa” là một kiếu nói của riêng chị, với ý chị phó thác hoàn toàn cho Chúa, thế thôi. Đột nhiên, một nỗi lo sợ mơ hồ, vu vơ, không định dạng được, tràn ngập tâm hồn chị (chắc là do chị bị ám ảnh bởi tai nạn giao thông chiều hôm qua chăng?!), chị không mặc kệ Chúa được, lâm râm cầu xin thêm:
Thánh Gioan XXIII
1958 – 1963: GIÁO HOÀNG GIOAN XXIII
1959: TĨNH TÂM TẠI VATICAN
MÙA VỌNG 29/11 – 5/12/1959
1. Từ ngày, dù tôi bất xứng, Chúa đã muốn tôi làm Giáo hoàng, để phục vụ trong địa vị lớn lao, tôi tự cảm thấy mình không còn gì là riêng biệt trong đời sống: gia đình, tổ quốc trần thế, dân tộc, chiều hướng trong vấn đề tự học, kế hoạch, dù tốt mấy vẫn phải lệ thuộc vào tính chất phổ cập. Làm Giáo hoàng, hơn mọi lúc, tôi càng cảm thấy rõ mình kém tài kém đức, đúng là “tôi tớ của các tôi tớ Chúa”. Gia đình bây giờ là thế giới bao la. Ý nghĩ “tôi là người của thiên hạ” đã làm cho trí khôn, tâm hồn và hành động của tôi thêm mạnh mẽ sống động.
Thánh Gioan XXIII
1953 – 1958: HỒNG Y GIÁO CHỦ THÀNH VENISE
1953: TĨNH TÂM VỚI CÁC GIÁM MỤC GIÁO TỈNH VENETIE
CHỦNG VIỆN VENISE 15-21/5/1953
1. Từ tháng 4/1952, khi tôi núp bóng Thánh Tâm Montmartre Paris, đến nay, dưới chân Thánh Marcô để tĩnh tâm với tư cách Hồng y giáo chủ Venise, quanh tôi bao nhiêu là đổi thay. Tôi chỉ biết hổ thẹn, hạ mình phó thác cho Chúa. Chính Chúa làm tất cả làm mà không cho tôi biết, tức trong trí tôi chưa tưởng tượng, chưa ước muốn gì về ngày này. Nhờ ơn Chúa, tôi vẫn hạ mình, ở khiêm tốn dễ dàng. Bởi lẽ chẳng có lý gì để kiêu hãnh, khi mà tôi chẳng có gì xứng đáng, tất cả chỉ vì Chúa thương xót thôi.
2. Đặc biệt Chúa Quan phòng đã trả tôi về điểm khởi hành của đời linh mục, tức là trở lại với việc chăm sóc đoàn chiên. Tôi được trực tiếp lãnh đạo các tâm hồn. Tôi hằng nghĩ rằng, linh mục mà không có tinh thần mục vụ, sẽ không ra gì, chỉ làm trò cười cho chức thánh. Nay tôi được trả lại cho nhiệm vụ trực tiếp của Giáo hội là cứu rỗi các linh hồn, dẫn họ về chân hạnh phúc vĩnh cửu. Thế là đủ, tạ ơn Chúa. Ngày 15/3, khi nhậm chức tại Vương cung thánh đường Thánh Marcô, tôi đã nói: Tôi chỉ có một tư tưởng, một ý chí, là sống và chết cho các linh hồn đã được trao phó cho tôi. “Người chăn chiên tốt thí mạng vì chiên… Tôi đến để họ được sống và sống dồi dào” (Ga 10,10-11).
Thánh Gioan XXIII
1945 – 1952: ĐẠI SỨ TẠI PHÁP
1945: TĨNH TÂM TẠI SOLESMES
TUẦN THÁNH 26/3 – 2/4
1. “Kẻ cậy trông Đức Chúa sẽ chẳng hề thua thiệt” (Hc 32,24). Ba tháng qua, mọi sự xảy ra thật lạ lùng bỡ ngỡ cho tôi. Đã bao lần tôi quyết định theo nguyên tắc là không nghĩ đến tương lai, không lo phiền gì cho xa.
Nhưng rồi, từ chỗ tôi được gọi về Paris, đã trải qua bao khó khăn lúc đầu khi nhận việc, quá dễ dàng may mắn. “Vâng lời và bình an” một lần nữa là nguồn phúc, khiến tôi càng hãm mình, khiêm nhường, tin tưởng, phó thác hiến dâng cho Chúa, càng lo thánh hóa các linh hồn và chính mình trong các năm còn lại của cuộc đời để phục vụ Hội thánh.
Thánh Gioan XXIII
1935 – 1944: ĐẠI DIỆN TÒA THÁNH TẠI THỔ NHĨ KỲ VÀ HY LẠP
1935: TĨNH TÂM VỚI CÁC LINH MỤC
ISTANBUL 15-22/12/1935
Tĩnh tâm kỳ này, tôi tổ chức tại tòa Khâm sứ với các linh mục làm việc với tôi thuộc Nhà thờ Chính tòa thủ đô; giảng phòng là cha Bề trên dòng Tên, Cha P. Spigre.
Cố mà tĩnh tâm nhưng tôi không được thỏa mãn hoàn toàn. Lý do là ở tại tòa khâm sứ, dù có đóng cửa bàn giấy, để lo việc linh hồn, cũng không bằng đi đến một nơi khác. Rút kinh nghiệm cho năm sau. Vì vậy, tôi chỉ dốc lòng như các năm về trước thôi.
Từ tháng 11/1934 đến nay, bao nhiêu biến chuyển quanh tôi. Hiện giờ tôi đã được thuyên chuyển qua Thổ Nhĩ Kỳ. Nơi đây, bao nhiêu cơ hội, bao nhiêu ơn Chúa khiến tôi phải nên thánh!
Thánh Gioan XXIII
1925 – 1934: ĐẠI DIỆN TÔNG TÒA TẠI BULGARY
1926: TĨNH TÂM TẠI RÔMA
TẠI DÒNG THÁNH PHAOLÔ NGOẠI Ô, 27/11– 2/12/1926
1. Làm giám mục đã hai mươi tháng rồi. Như đã tiên đoán, phận vụ mới đã đem lại nhiều nỗi âu lo và, lạ thật, cái khó không do nơi tôi làm việc là Bulgary, mà lại từ cơ quan hành chánh đầu não ở Rôma. Đó là lối mới bắt tôi hãm mình và khiêm nhường mà tôi không ngờ, và khiến tôi rất đau khổ. “Lạy Chúa, Chúa biết tất cả” (Ga 21,17).
2. Tôi muốn và phải tập quen vác loại thập giá nầy, với sự nhẫn nại, bình thản và vui lòng hơn hẳn xưa nay. Tôi sẽ đặc biệt cẩn thận không tâm sự điều nầy với bất cứ ai. Nói ra sẽ mất cả công nghiệp. “Xin canh giữ miệng con, lạy Chúa, và trông chừng lưỡi con” (Tv 140,3). Tôi sẽ đặc biệt xét mình hằng ngày về sự thinh lặng nầy – sự thinh lặng dễ dàng tự nhiên không cay cú mà Thánh Phanxicô đã chỉ cho tôi.
Thánh Gioan XXIII
1921 – 1925: PHỤC VỤ BỘ TRUYỀN GIÁO TẠI RÔMA
THỤ PHONG GIÁM MỤC
1924: TĨNH TÂM TẠI RÔMA- 13 – 19/1
I. SUY TƯ CHUNG
1. Hôm nay lễ kính tòa Thánh Phêrô 18/1.Đã ba năm tôi vâng lời, nhận làm chủ tịch của Hội truyền bá đức tin toàn nước Ý, ở tại Bộ truyền giáo này. Ôi Chúa Giêsu, Chúa hằng ở với con theo lòng nhân từ thương xót của Chúa “chứng cớ của Chúa thật đáng tin” (x. Tv 92,3). Thật khổ tâm khi phải bỏ lại Bergamô những gì yêu quí nhất: chủng viện nơi mà dù tôi bất xứng, Đức Giám mục cũng đã đặt tôi làm linh hướng, rồi Cư xá sinh viên, nơi mà tôi quí mến. Tôi đã dốc hết tâm hồn vào phận vụ mới. Đây là nơi tôi muốn và phải ở lại, không cần nghĩ, xem hay ước muốn gì khác nữa, nhất là Chúa đã ban cho tôi nhiều ơn an ủi trong phận vụ mới này.
Sài Gòn - Việt Nam 